W stronę niezależności - kredyty studenckie

Choć udzielane na preferencyjnych warunkach kredyty funkcjonują na rynku już od kilkunastu lat, wciąż liczba zainteresowanych nimi nie należy do najwyższych. Być może powodem jest słaba promocja kredytów dla żaków lub też obawa młodych ludzi przed zaciąganiem zbyt szybko zobowiązań finansowych.
 

Kredyty studenckie pojawiły się w ofercie banków w 1998 r. Początkowo restrykcyjne zasady i wyśrubowane kryteria finansowe zniechęcały żaków. Jednak ponad dwa lata temu zmniejszyły się wymagania co do ilości poręczycieli oraz pojawiła się możliwość poręczenia bankowego dla najuboższych studentów. A przy tym próg kwalifikujący do udzielenia pomocy plasuje się na rozsądnym poziomie.

Korzyści

Kredyt studencki jest najkorzystniejszym kredytem na rynku. Nie dość, że jego oprocentowanie jest o kilkanaście procent niższe niż oprocentowanie kredytów konsumenckich, to jeszcze państwo dopłaca do odsetek. Ponadto zaciągnięty kredyt żak zaczyna spłacać dopiero dwa lata po studiach, kiedy już znajdzie pracę i usamodzielni się finansowo.

O kredyty ubiegać się mogą zarówno studenci niezamożni, dla których jest to jedyna szansa na sfinansowanie edukacji, jak i nieco lepiej sytuowani, którzy jednak spełnią warunki programu. Dla tych pierwszych comiesięczne zasilenie budżetu kwotą 600 zł będzie szansą na podjęcie nauki i utrzymanie się w czasie studiów, dla drugich okazją do pozyskania niskooprocentowanych pieniędzy, które można zainwestować lub odłożyć na lokatach, kontach oszczędnościowych czy funduszach. Zakładając, że student zaciągnie kredyt na pięć lat nauki (w każdym roku otrzyma 10 transz po 600 zł), po ukończeniu studiów będzie miał oszczędności w kwocie 30 tys. zł plus odsetki. Oczywiście zobowiązanie będzie trzeba w końcu spłacić, ale taka kwota na starcie daje możliwość rozpoczęcia własnej działalności czy inwestycji mieszkaniowej (np. jako wkład własny).

Oprócz zalet są też oczywiście ciemniejsze strony – w kłopocie znajdzie się student, który dobrowolnie przerwie naukę lub zostanie skreślony z listy studentów. Będzie musiał wówczas rozpocząć spłatę kredytu miesiąc po opuszczeniu uczelni.

Dla kogo

O kredyt wnioski składać mogą studenci uczelni wyższych, niezależnie od roku nauki. Przysługuje on zarówno studentom studiów licencjackich, magisterskich, jak i doktoranckich, bez względu na tryb nauki (stacjonarny czy zaoczny). Warunkiem jest jednak wiek – student ubiegający się o kredyt naukę na uczelni wyższej rozpocząć musi przed 25 rokiem życia, oraz kryterium finansowe i gwarancje poręczycieli. Wypłaty żak może dostawać maksymalnie przez 10 lat (od początku studiów licencjackich do końca studiów doktoranckich finalizowanych w regulaminowym terminie). Niestety młodzi ludzie wyjeżdżający na studia za granicę nie mają szans na otrzymanie kredytu na preferencyjnych warunkach. Warto też wiedzieć, że na czas urlopów dziekańskich bank zawiesi wypłaty transz, po powrocie na studia i po przedstawieniu właściwego zaświadczenia wypłaty zostaną wznowione. 

Banki

Jedynie cztery banki mają w swojej ofercie kredyty studenckie: PKO Bank Polski S.A., Bank PEKAO S.A., Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz SGB-Bank S.A. Jednak bank bankowi nierówny – niby zasady przyznawania kredytów wszędzie są jednakowe, ale gdy już wybierzecie jakąś konkretną placówkę, upewnijcie się, ilu musicie mieć poręczycieli oraz jakie dokumenty należy dostarczyć (np. czy potwierdzeniem bycia studentem będzie ważna legitymacja, czy obowiązkowe jest dostarczenie zaświadczenia z dziekanatu).

Obowiązki i dokumenty

Nieprzekraczalny termin składania wniosków o kredyt studencki następuje 15 listopada każdego roku. Wnioski są do pobrania w oddziałach banków. Zanim jednak udacie się do bankowego okienka, załóżcie konto w banku (we wniosku trzeba wpisać numer konta), odwiedźcie dziekanat, by pobrać zaświadczenie o statusie studenta, oraz urząd skarbowy, by otrzymać zaświadczenie o liczbie osób w rodzinie i ich dochodach (tak by było możliwe wyliczenie kwoty netto na jednego członka rodziny). I znajdźcie poręczycieli (rodzina, pracujący znajomi).

Osoby, które ze względu na złą sytuację finansową rodziny nie mogą liczyć na poręczenie ze strony rodziców, mogą ubiegać się o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego lub Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (dla mieszkańców obszarów wiejskich). Poręczenia bankowe w zależności od sytuacji mogą wynieść 100 proc. i 70 proc. (BGK) albo 100 proc. i 80 proc. (ARiMR).

Dopiero po 15 listopada ministerstwo ogłasza próg kwotowy, jaki kwalifikuje ubiegających się o kredyt w grono szczęśliwców, którzy go otrzymają. W ubiegłym roku była to kwota 2100 zł netto na osobę.

Jeśli student otrzyma kredyt, dwa razy w roku (do 31 III i do 31 X) jest zobowiązany przedstawić w banku zaświadczenie o tym, że wciąż studiuje.

Spłata i odsetki

Spłacać kredyt żak zaczyna dwa lata po dacie ukończenia studiów. Okres spłaty jest dwa razy dłuższy niż czas pobierania transz, a rata jest o połowę mniejsza (tzn. jeśli kredyt pobierany był przez 3 lata i wypłaty wynosiły 600 zł, to spłacać go będzie trzeba przez 6 lat w ratach 300 zł + odsetki). Istnieje też możliwość wcześniejszego uregulowania zobowiązania, bez dużych opłat dodatkowych.

Bonusem dla najlepszych studentów jest możliwość umorzenia 20 proc. kredytu. Ulga taka przysługuje jednak tylko 5 proc. najlepszych studentów (na podstawie zaświadczenia z uczelni). O umorzenie starać się też mogą osoby w trudnej sytuacji finansowej, jednak każda sprawa rozpatrywana będzie indywidualnie.

AR